Piękny uśmiech na siódemkę
Właściwa higiena jamy ustnej jest niezwykle istotna dla zachowania zdrowych zębów i dziąseł. Ważne jest także przestrzeganie odpowiedniej diety.
Zdrowe zęby pozwalają nam czuć się nie ty pięknie i młodo, ale także umożliwiają odpowiednie rozdrobnienie różnego rodzaju pokarmów oraz właściwą wymowę słów. Profilaktyka to przede wszystkim prawidłowe, regularne, codzienne szczotkowanie i nitkowanie zębów. By czynności te okazały się skuteczne, należy wykonywać je właściwie dbając szczególnie o przestrzenie zewnętrzne, wewnętrzne oraz okolice przyzębowe dziąseł. Szczoteczka powinna być wymieniana co 2-3 miesiące. Mając jakiekolwiek wątpliwości przy wyborze rodzaju szczoteczek, past do zębów lub płynów do płukania jamy ustnej warto sięgnąć po poradę swojego lekarza stomatologa. Musimy jednak pamiętać, że tylko dzięki codziennej profilaktyce możemy uniknąć częstych i kosztownych wizyt stomatologicznych. Wczesnemu zdiagnozowaniu nawet małych zmian na zębach.
Przy zaniedbaniu podstawowej higieny jamy ustnej oraz częstym spożywaniu cukrów prostych może dochodzić do odkładania się płytki nazębnej w przestrzeniach międzyzębowych. W konsekwencji może dochodzić do zapalenia tkanek przyzębia, pierwszym objawem tego zjawiska jest krwawienie z dziąseł. Infekcje bakteryjne w jamie ustnej mogą w konsekwencji doprowadzić do wysiewu bakteryjnego przenoszącego się na inne narządy i powodującego takie schorzenia jak: choroby układu pokarmowego, choroby nerek, różnego rodzaju zapalenia itd. Ważne jest więc żeby w porę zdiagnozować próchnicę i zgłosić się do specjalisty jak najwcześniej, aby nie narażać siebie na dalsze konsekwencje w postaci np. leczenia kanałowego.
Dieta to podstawa!
Cukry są podstawą metabolizmu bakterii. Bakterie przekształcają cukry w kwas mlekowy co w konsekwencji osłabia płytkę nazębną. Najbardziej szkodliwym cukrem dla zębów jest sacharoza czyli biały krystaliczny cukier używany przez nas na co dzień. Mniej szkodliwe są cukry takie jak glukoza, fruktoza, mannoza czy laktoza. Najmniej niebezpieczna w powstawaniu próchnicy jest jedynie skrobia, która nie podlega całkowitemu strawieniu w jamie ustnej. Udowodniono, że codzienne spożywanie przez dzieci zdrowych 1 cukierka przez 6 tygodni powodowało wyraźną próchnicę.
Do czarnej listy produktów powodujących próchnicę możemy zaliczyć:
- Cukier biały
- Kleiste cukierki
- Lody
- Ciasta i torty
- Czekolady szczególnie z dodatkiem bakalii
- Lizaki i landrynki
- Chipsy, płatki śniadaniowe musli, które oblepiają zęby
- Owoce cytrusowe spożywane w dużych ilościach
- Słodzone napoje
- Żelki
Produkty prozdrowotne dla zębów i dziąseł to:
- Woda
- Pieczywo pełnoziarniste oraz razowe
- Produkty bogate w wapń takie jak mleko i jego przetwory
- Ryby
- Owoce suszone zamiast kandyzowanych
- Gumy do żucia obniżające pH w jamie ustnej (żucie gumy nie może trwać dlużej niż 5 minut ponieważ może ono spowodować przerost mięśni żwaczowych)
- Świeże warzywa i owoce
- Orzechy
Świeże owoce: pomarańcze i jabłka a także warzywa takie jak marchew, rzodkiewka czy seler usuwają lekkie naloty z zębów. Orzechy podobnie jak inne produkty mają działanie oczyszczające dla zębów. Aby dokładnie zadbać o profilaktykę jamy ustnej należy jednak ograniczyć spożywanie głównie cukrów prostych.
Dla zębów podstawowe znaczenie mają 2 podstawowe składniki mineralne takie jak fluor i wapń:
Fluor:
Fluor to podstawowy składnik kości i zębów. Bierze udział w prawidłowej mineralizacji zębów oraz zapewnia większą odporność szkliwa na uszkodzenia. Jego niedobór może prowadzić do powstawania próchnicy, zmian w szkliwie zębów a nawet do osteoporozy. Brak fluoru w organizmie zwiększa też ryzyko złamań patologicznych.
Gdzie szukać fluoru?
Większość past występujących obecnie na rynku jest wzbogacona fluorem. Pierwiastek ten występuje także w produktach spożywczych pochodzenia naturalnego takich jak: ryby morskie, wątroba, mleko, czarna herbata, woda mineralna oraz soja.
Zarówno niedobory jak i nadmiary fluoru jak są dla organizmu bardzo szkodliwe. Jeśli będzie go zbyt dużo w naszej diecie wówczas może to doprowadzić do uszkodzenia szkliwa, bólu stawów, zaburzeń żołądkowo – jelitowych a także niewydolności nerek, zaburzeń pracy układu mięśniowego i nerwowego.
Wapń:
99% wapnia zawarte jest w kościach. Pierwiastek ten podobnie jak fluor jest składnikiem mineralnym budującym nasze kości i zęby. Dzienna podaż wapnia dla osoby dorosłej powinna wynosić około 1200 mg. Większość wapnia zawarte jest w produktach pochodzenia mlecznego takich jak: mleko, jogurty, kefiry, maślanki, sery dojrzewające w tym żółte, sery twarogowe oraz serki topione. Ponadto wapń występuje także w rybach np. sardynkach, warzywach takich jak brokuł. Należy jednak pamiętać, że najlepszym źródłem tego pierwiastka pozostają nietopliwie produkty pochodzenia mlecznego. To z nich wapń wchłania się najlepiej nawet do 70%, z warzyw nieco ponad 10%. Niektóre warzywa takie jak szpinak, szczaw, rabarbar czy burak negatywnie wpływają na wchłanianie wapnia ponieważ zawierają one fityniany oraz szczawiany – związki chemiczne, które tworzą komplet wapniem nieprzyswajalne kompleksy. Nasycone kwasy tłuszczowe zawarte w tłustych wędlinach, maśle czy smalcu także nie sprzyjają wchłanianiu wapnia tworzą one bowiem z tym pierwiastkiem nieprzyswajalne mydła.
