Witamina D
Witamina D spełnia kilka ważnych funkcji w organizmie. Wpływa na rozwój i mineralizację tkanki kostnej i bierze udział w gospodarce wapniowo – fosforanowej organizmu. Odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu kostnego a także wzmaga resorpcję wapnia i fosforanów w jelitach. Niedobór witaminy D jest bardzo niebezpieczny dla organizmu. U niemowląt i dzieci wywołuje krzywicę, u kobiet ciężarnych i karmiących odwapnienie i rozmiękczenie kości, natomiast u osób starszych osteoporozę.
Formą aktywną witaminy D jest kalcyferol. Źródłem tej witaminy dla organizmu jest witamina D pochodząca z pożywienia oraz cholekalcyferol syntetyzowany w skórze.
Funkcje w organizmie:
- Wpływ na gospodarkę wapniowo-fosforanową organizmu
- Udział w syntezie białka, które transportuje wapń
- Regulacja poziomu wapnia w organizmie
- Udział w regulowaniu ciśnienia krwi
- Stymulacja układu odpornościowego
Trawienie w organizmie:
W jelicie cienkim witamina D wchłaniana jest w obecności produktów trawienia tłuszczów (gdzie wchłaniany jest także cholekalcyferol pochodzący z endogennej syntezy w organizmie) i transportowana do wątroby.
Skutki niedoboru:
- Krzywica
- Osteomalacja – rozmiękczenie kości
- Osteoporoza
- Wtórny przerost przytarczyc
Skutki nadmiaru:
- Bóle głowy
- Bóle mięśni
- Osłabienie
- Zmęczenie
- Wzrost wydalania wapnia i fosforu wraz z moczem
- Kamica nerkowa
Gdzie szukać witaminy D – czyli najlepsze źródła witaminy D:
- Tłuszcze – 37% (masło, tran, oleje roślinne, margaryna)
- Mięso i przetwory – 36%
- Ryby – 22% (pieczony i gotowany łosoś, węgorz, śledź)
- Żółtko jaja
- Słońce
Codzienne przebywanie na słońcu około 15 minut zaspokaja w pełni zapotrzebowanie na witaminę D, jej niedobory występują zwykle w okresie zimowo - wiosennym.
Zapotrzebowanie:
Grupa, płeć, wiek | µg cholekalcyferolu/osobę/dobę |
Dzieci 1-3 4-6 7-9 Chłopcy i dziewczęta 10-18 |
5 5 5 5 |
Mężczyźni 19-30 31-50 51-65 66-75 >75 |
5 5 10 15 15 |
Kobiety 19-30 31-50 51-65 66-75 >75 |
5 5 10 15 15 |
Ciąża Laktacja |
5 5 |