Rola wody w organizmie
Woda pełni w organizmie wieleważnych biochemicznie oraz fizjologicznie funkcji. Jest rozpuszczalnikiem dla wielu substancji mineralnych i środowiskiem dla procesów życiowych zachodzących w naszym organizmie. Jest także podstawowym materiałem budulcowym ponieważ wchodzi w skład struktury wszystkich tkanek oraz komórek naszego organizmu. Woda jest niezbędna do prawidłowego przebiegu procesu trawienia.
Woda a układ pokarmowy:
- Dzięki wodzie formułowane są kęsy pożywienia w jamie ustnej a w przewodzie pokarmowym w odpowiedni sposób jest przesuwana treść pokarmowa. Woda warunkuje także właściwe działanie enzymów trawiennych. Transport wewnątrz i zewnątrzkomórkowy substancji odżywczych jest utrzymywany poprzez rozpuszczalność tych składników właśnie w wodzie
- Do bardzo ważnych funkcji pełnionych przez wodę należy regulacja temperatury ciała.
- Woda umożliwia ona zachodzenie zjawisk fizycznych takich jak konwekcja, podczas rozprowadzania ciepła w organizmie oraz parowanie w wyniku oddawania ciepła uwarunkowanego wysiłkiem fizycznymi poceniem się.
- Znikome ilości wody powodują również zwilżanie narządów wewnątrz jamy brzusznej, dzięki czemu narządy mogą przesuwać się w jej obrębie. Wilgotna maź wchodząca w skład wszystkich stawów, która zmniejszająca tarcie podczas poruszania się a także ochrona mózgu oraz gałki ocznej.
Woda zawarta w organizmie sięga do około 60%, jej ilość maleje wraz z wiekiem, wiąże się to głównie ze spadkiem beztłuszczowej masy ciała. U osób starszych zawartość wody wynosi tylko 50%. W miarę postępowania procesu starzenia się organizmu ilość wody wewnątrzkomórkowej oraz zewnątrzkomórkowej spada. Należy jednak starać się aby utrzymać jej zawartość na stałym poziomie.
Organizm uzyskuje wodę na dwa sposoby.
Po pierwsze jest ona dostarczana wraz z całodzienna racją pokarmową wynoszącą około 2100 ml, po drugie 200 ml wody jest
codziennie produkowane w wyniku utleniania węglowodanów. Łączny bilans
wodny wynosi, więc około 2300 ml
Według norm żywienia kobiety powinny otrzymywać
w ciągu dnia około 2700 ml a mężczyźni 3700ml. Są to normy pokrywające około
100% osób w danej populacji. Zapotrzebowanie na wodę jest bardzo różne w
zależności od wieku, wydalania wody przez skórę i płuca, kału i moczu, aktywności
fizycznej, masy ciała, ilości przyjmowanego pożywienia i leków, stanu
fizjologicznego oraz uwarunkowań indywidualnych. Często jest ono mniejsze niż
to, wskazane powyżej.
Wskazówki dotyczące ilości spożywanej wody przez osoby zdrowe, aktywne oraz osoby starsze:
Szacuje się, że zapotrzebowanie na wodę według
dokładnych norm powinno sięgać 30-35 ml/kg masy ciała, jednak nie powinno być
mniejsze niż1500 ml/dzień lub 1-1,5 ml na 1 spożytą kcal.
Osoby starsze, u których stwierdza się stopień niepełnosprawności
ruchowej, spożycie wody należy określać nieco dokładniej.
Poniżej przedstawiamy sposób, dzięki któremu można
dokładnie określić spożycie wody przez osoby starsze spożywające dietę
nisko energetyczną oraz osoby o niskiej masie ciała. U osób otyłych metoda ta
może okazać się mało dokładna.
100 ml/kg na pierwsze 10 kg masy ciała, 50 ml/kg na następne 10 kg
oraz 15ml/kg na wszystkie pozostałe kilogramy.
