Białka

Białka

Białka są to zasadnicze elementy budowy wszystkich tkanek ustroju człowieka oraz wielu związków takich jak: enzymy, hormony, przeciwciała. Białka regulują procesy przemiany materii i wiele funkcji ustroju, zapewniając prawidłowy stan i funkcjonowanie naszego organizmu. Odpowiednie ilości białek decydują o normalnym wzroście i rozwoju człowieka, regeneracji wydalanych lub uszkodzonych tkanek.

Białka są to związki wielkocząsteczkowe zbudowane z aminokwasów. Istnieje około 20 aminokwasów, a 8 z nich, zwanych niezbędnymi lub egzogennymi, zawartych jest w białku pochodzenia zwierzęcego, które przyjmujemy wraz z pokarmem. Tylko niektóre produkty żywnościowe pochodzenia roślinnego zawierają 8 niezbędnych aminokwasów. dlatego też istotna jest różnorodność spożywanych pokarmów.

Funkcje białek

  • są niezbędnym materiałem do budowy nowych i odbudowy zużytych tkanek. Zajmują pierwsze miejsce wśród stałych składników ciała - stanowią 75% suchej masy tkanek miękkich ciała,
  • białka nie wykorzystane do anabolicznych są źródłem energii, przy spalaniu 1 g białka powstają 4 kcal energii.
  • są podstawowym składnikiem płynów ustrojowych: krwi, płynu śródtkankowego, mleka,
  • organizm tworzy z nich białkowe części enzymów trawiennych i tkankowych. Niedobory białkowe w diecie po kilku dniach odbijają się w ilościach i aktywności enzymów,
  • białka są materiałem do biosyntezy hormonów białkowych,
  • są materiałem do biosyntezy ciał odpornościowych,
  • biorą udział w odtruwaniu organizmu.

Zapotrzebowanie człowieka na białko

  • Białka powinny dostarczać 10-14% wartości energetycznej dziennej racji pokarmowej dorosłego człowieka.
  • Najlepiej jest spożywać białka pełnowartościowe – zawierające 8 niezbędnych aminokwasów.

Co to są białka pełnowartościowe?

  • Białko pełnowartościowe zawiera wszystkie niezbędne 8 aminokwasów w odpowiedniej proporcji. Takie białka są powoli absorbowane przez organizm i efektywnie wykorzystywane
  • Białka pełnowartościowe to białka zwierzęce, które odznaczają się większą wartością biologiczną niż białka roślinne
  • Za najbardziej optymalne pod względem składu aminokwasowego uważane jest białko jaja kurzego. Brak choćby jednego aminokwasu egzogennego determinuje nie możność wchłonięcia białka
  • Aby posiłki były pełnowartościowe należy w diecie spożywać zarówno produkty zawierające produkty roślinne jak i zwierzęce

Aminokwasy egzogenne (niezbędne)

Białka egzogenne to takie, które należy dostarczać wraz z codzienną dietą, są one niezbędne do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Należą do nich takie aminokwasy jak:

  • walina
  • leucyna
  • izoleucyna
  • treonina
  • metionina + cysteina
  • fenyloalanina + tyrozyna
  • tryptofan
  • lizyna

Ostatnio dodane artykuły:
Komentarze: